Χόντος Θ. Νικόλαος, Γκιούσας Κωνσταντίνος, Μουγνάι Χρήστος, Μπρουζούκης Χρήστος.

alt

Η εργασία κατατέθηκε για παρουσίαση στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ακαδημίας Οφθαλμολογίας (San Francisco 2009). Σκοπός: Η διαπίστωση της χρησιμότητας του προεγχειρητικού ελέγχου του βυθού του οφθαλμού με OCT, σαν εξέταση ρουτίνας, σε ασθενείς με καταρράκτη.
Υλικό και μέθοδος: Σαν συσκευή ελέγχου χρησιμοποιήθηκε η SOCT Copernicus ένας φασματικός τομογράφος συνοχής (Spectral Domain OCT) με διακριτική ικανότητα (axial resolution) 5,6μ. Ανάλογα με το επίπεδο συνεργασίας του ασθενούς η εξέταση έγινε με 50 έως 71 A-scans, και χρόνο σάρωσης από 1,8 εως 2,8 sec.

Σε διάστημα 12 μηνών εξετάσθησαν 369 οφθαλμοί με καταρράκτη, 312 ασθενών (το τελευταίο διάστημα παραπονούνται για μειωμένη όραση) και ταξινομήθηκαν σε 3 ομάδες:
1η ομάδα: 303 εξετασθέντες οφθαλμοί, 270 ασθενείς με γνωστό ιστορικό απο 0,5 έως 15 ετών
2η ομάδα: 35 εξετασθέντες οφθαλμοί, 14 ασθενείς οι οποίοι εξετάζονται για πρώτη φορά απο τους ερευνητές με αμφίβολα (τις περισσότερες φορές) στοιχεία, όσον αφορά σε ιστορικό και τακτικότητα οφθαλμολογικού ελέγχου.
3η ομάδα: 31 εξετασθέντες οφθαλμοί, 28 ασθενείς οι οποίοι εξετάζονται για πρώτη φορά απο τους ερευνητές για επιβεβαίωση ήδη διαγνωσμένης πάθησης από  άλλους ιατρούς.
Ολοι οι εξετασθέντες οφθαλμοί, είχαν οπτική οξύτητα απο 1/20 εως 6/10 με διάφορους τύπους και βαθμό θόλωσης του φακού.

Αποτελέσματα:
Σε 12 οφθαλμούς δεν υπήρξαν αποτελέσματα, λόγω πυκνής αιμορραγίας στο υαλλώδες (8 οφθαλμοί), εκτεταμένης οπίσθιας υποκαψικής θόλωσης του φακού (3 οφθαλμοί), ιδιαίτερα πυκνού πυρηνικού καταρράκτη (1 οφθαλμός) και ανώμαλης ουλώδους κερατοειδικής επιφάνειας μετά απο ερπητική κερατίτιδα (1 οφθαλμός).
200 οφθαλμοί χωρίς παθολογικά ευρήματα
7 οφθαλμοί με ηλικιακή εκφύλιση ωχράς παραγωγικού τύπου.
5 οφθαλμοί με κυστεοειδές οίδημα ωχράς σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη.
4 οφθαλμοί με κυστεοειδές οίδημα ωχράς σε ασθενείς με απόφραξη κλάδου κεντρικής φλέβας του αμφιβληστροειδούς.
4 οφθαλμοί με επιαμβιβληστροειδική μεμβράνη.
3 οφθαλμοί με υαλοαμφιβληστροειδική έλξη.
2 οφθαλμοί με ατελή οπή ωχράς.
1 οφθαλμός με οπή ωχράς.
6 οφθαλμοί με γεωγραφική ουλή στην κεντρική περιοχή.
5 οφθαλμοί με μεγάλη κοίλανση και ατροφία της κεφαλής του οπτικού νεύρου.
120 οφθαλμοί με ευρήματα μικρότερης διαγνωστικής αξίας (επιαμβιβληστροειδική μεμβράνη μακριά απο το κεντρικό βοθρίο, αποκόλληση υαλλοειδούς, ήπιες υαλλοαμφιβληστροειδικές έλξεις, υβώδεις υπεγέρσεις στο πλαίσιο ξηρού τύπου ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς, σκληρά εξιδρώματα, ουλές μετά απο φωτοπηξία).
Μεγαλύτερο είναι το ποσοστό παθολογικών ευρημάτων στην περίπτωση της 3ης ομάδας ασθενών, ακολουθούμενο απο την 2η ομάδα.

Συμπεράσματα:
Α. Είναι συχνή η συνύπαρξη καταρράκτη με άλλες οφθαλμικές παθήσεις οι οποίες δεν διαγιγνώσκονται με απλό προεγχειρητικό έλεγχο.
Β. Σε μεγάλο ποσοστό, ο ανώδυνος, ακίνδυνος, με χρήση υψηλής τεχνολογίας προεγχειρητικός έλεγχος ρουτίνας με OCT σε ασθενείς με καταρράκτη, προσφέρει:
1.    Τεκμηριωμένη ενημέρωση του ασθενούς για τυχόν παθολογικές προεγχειρητικές καταστάσεις, εξασφαλίζοντας εύκολη αποδοχή και την μέγιστη δυνατή συνεργασία μετεγχειρητικά.
2.    Σε περίπτωση συνύπαρξης και αλλων παθολογικών καταστάσεων, βοηθά τον θεράποντα ιατρό στην επιλογή στρατηγικής και ιεράρχιση προταιρεοτήτων προ και μετεγχειρητικά.
3.    Προσφέρει σχετικά ασφαλή πρόβλεψη για το αποτέλεσμα της χειρουργικής επέμβασης.
4.    Αυξάνει την εμπιστοσύνη του ασθενούς στον ιατρό.
Γ. Αυξημένη ανάγκη κοινωνικής ενημέρωσης για τακτικό οφθαλμολογικό έλεγχο του πληθυσμού με μέση ή μεγάλη ηλικία.

Διαπιστώσεις
Συχνά γιατροί και ασθενείς αποφεύγουν προεγχειρητικά, επεμβατικές διαγνωστικές διαδικασίες. Σε πληθώρα περιστατικών που χειρουργούνται για καταρράκτη, διαπιστώνεται χαμηλή οπτική οξύτητα που οφείλεται σε παθήσεις του βυθού που δεν έχουν διαγνωστεί προεγχειρητικά. Η εξέταση με OCT, βοηθά στην κατεύθυνση αυτή.